50 lat linii 133 i 134 – 2.04.2016
2.04.2016 z okazji mijającej 50. rocznicy uruchomienia linii 133 i 134, na linii 133 uruchomiono specjalne, bezpłatne kursy obsługiwane pojazdem zabytkowym – Ikarus 280.26, stylizowanym na Ikarusy stacjonujące w latach 90tych u gdyńskiego przewoźnika jakim jest Przedsiębiorstwo Komunikacji Autobusowej. Kursy uruchomione zostały z inicjatywy właściciela ikarusa, kolegi Łukasza Staniszewskiego przy współpracy z PSSTM. Do akcji włączył się również gdyński Zarząd Komunikacji Miejskiej oraz Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej. Na pokładzie ikarusa wysłuchać można było kilku słów o historii wspomnianych wyżej linii.
Trochę o historii linii 133 i 134…
A jak to właściwie było? Czy linia 133 od początku kursowała na obecnej trasie?
Nie, trasa była kilkukrotnie zmieniana, choć pierwotne założenie pozostało niezmienione do dziś – połączyć Płytę Redłowską ze Śródmieściem. Rozpoczęła funkcjonowanie w czwartek 31 marca 1966 r. na trasie Płyta Redłowska – Plac Kaszubski. Przystanek początkowy był usytuowany przy ulicy Cylkowskiego, tuż za skrzyżowaniem z Redłowską – w miejscu obecnego przystanku „Cylkowskiego”, kierunek Płyta Redłowska. Po odjeździe autobus skręcał w prawo, w ulicę Bohaterów Starówki Warszawskiej i wyjeżdżał na ulicę Redłowską. Następnie trasa wiodła Redłowską, Dzierżyńskiego (obecną Legionów), Czołgistów (obecną al. Piłsudskiego) i dalej Świętojańską, aż do Placu Kaszubskiego. Tu autobus zawracał wjeżdżając w ulicę Jana z Kolna, by wjechać na przystanek początkowy, który mieścił się na wysokości pętli trolejbusowej, przed ulicą Migały (obecną Wójta Radtkego). Autobus wracał na Płytę Redłowską ul. Świętojańską, al. Zwycięstwa i ul. Redłowską.
Autobusy linii 133 kursowały w dni powszednie, od poniedziałku do soboty, od godziny 5:00 do 22:30, z częstotliwością co 17 minut w szczycie i co 34 minuty poza godzinami szczytu przewozowego. W niedzielę linia funkcjonowała w godzinach 13:30 – 22:30 z częstotliwością co 34 minuty. Czas jazdy nie był zróżnicowany i wynosił, niezależnie od dnia i godziny, 14 minut, w obu kierunkach. W godzinach szczytu linię obsługiwały dwa pojazdy. W pozostałych porach, a także w niedzielę (przez cały dzień), na linii kursował jeden autobus.
Przejazdy inauguracyjne obsługiwała Skoda Karosa 760RTO o numerze inwentarzowym 2125, wprowadzona do gdyńskiej komunikacji miejskiej w 1960 roku. Na linii, w pierwszym roku jej funkcjonowania, dominowały jednak autobusy marki San.
Po około dwóch tygodniach ukończono budowę pętli przy Urzędzie Morskim, co pozwoliło na przedłużenie trasy linii 133 do tego miejsca ulicami: Portową i Chrzanowskiego (wiaduktem nad torami kolejowymi). Przystanek początkowo-końcowy zlokalizowany był w miejscu dzisiejszego przystanku linii 137.
Co właściwie stało się ze 134?
Blisko trzy miesiące później, 16 czerwca uruchomiono linię 134, jako uzupełnienie linii 133. Funkcjonowała w dni powszednie, w godzinach szczytów przewozowych. Z Płyty Redłowskiej do ulicy Czołgistów trasa nowej linii pokrywała się z trasą autobusów oznaczonych numerem 133. Następnie przebiegała, jako pierwsza w Gdyni, prawą jezdnią ulicy Władysława IV, do Jana z Kolna (lewą jezdnią, w kierunku Redłowa, autobusy linii 101, 104, 105 i 125 kursowały już od 1963 roku). Dalej autobusy linii 134 kursowały ulicą Marchlewskiego (obecnie Janka Wiśniewskiego) i Czechosłowacką do Stoczni Gdynia. Powrót odbywał się ulicami: Czechosłowacką, Marchlewskiego, przez Pl. Konstytucji, ul. 10 Lutego, Władysława IV, al. Zwycięstwa i Redłowską. Prawdziwym ewenementem był ekspresowy charakter linii 134. W kierunku Stoczni przedostatnim przystankiem był ten zlokalizowany przy ul. Czołgistów. W przeciwnym kierunku, pierwszy przystanek po początkowym znajdował się dopiero przy al. Zwycięstwa, w rejonie skrzyżowania z Harcerską. To wyjątkowo szybkie połączenie nie było jednak droższe dla pasażerów. Linia 134 w ujęciu taryfowym była linią zwykłą. W godzinach szczytu popołudniowego, trzema ostatnimi kursami trasa linii prowadziła, zamiast do Stoczni, do nieistniejącej już pętli z prawej strony ulicy Polskiej, na wysokości ulicy Celnej.
Linię 134 obsługiwały dwa autobusy z nieregularną częstotliwością, co około 15 minut. Oznacza to, że linie 133 i 134 nie były ze sobą zsynchronizowane. Na jednym zadaniu jeździł codziennie, co także można było traktować jako ewenement, fabrycznie nowy autobus marki San H27 o numerze inwentarzowym 2113.
Pod koniec 1971 r. linia 134 uzyskała status linii całodziennej, kosztem linii 133, której funkcjonowanie ograniczono do szczytów przewozowych. Zmienił się też charakter linii 134. Nie była już linią ekspresową, a zamiast Władysława IV autobusy w obu kierunkach kursowały ulicą Świętojańską. 3 listopada 1973 r. trasy linii 133 i 134 przedłużono na Płycie Redłowskiej do ulicy Powstania Śląskiego, którą kursują do dziś, wykonując tzw. pętlę uliczną.
Na fali oszczędności, z końcem 1990 r., linia 133 została zawieszona. Pod koniec 1992 r. reaktywowano ją, jako skrócony wariant trasy linii 134, z Płyty Redłowskiej do Placu Konstytucji. Od tego czasu linie 133 i 134 były substytucyjne względem siebie. Ta pierwsza funkcjonowała tylko w dni powszednie po godzinie 16, w soboty po godzinie 8 oraz w niedziele i święta, przez cały dzień.
Kolejne ważne wydarzenie w historii tych linii miało miejsce 1 października 2009 r., kiedy zawieszono kursowanie wszystkich autobusów do Stoczni, pozostawiając tylko trolejbusy. Wówczas linia 134 przestała funkcjonować, a linia 133 uzyskała status połączenia
całodziennego i całotygodniowego. 14 stycznia 2013 r. linia 133 rozpoczęła funkcjonowanie na trasie wydłużonej do Dworca Morskiego – w wybranych kursach.
Tekst: Karol Woźniak
Zdjęcia: Marcin Czapnik
Tekst o historii linii 133 i 134: ZKM Gdynia